Melanina jest grupą pigmentów, które występują w skórze właściwej, naskórku oraz we włosach. Za produkcję melaniny odpowiedzialny jest enzym zwany tyrozyną, który pod wpływem promieniowania UV pobudza ją do pracy.
Melanina występuje w barwach: czerwono-żółtej i brązowo-czarnej. To od niej zależy kolor naszych włosów, oczu i skóry.
Wyróżniamy trzy rodzaje melaniny:
- eumelanina,
- feomelanina,
- neuromelanina.
Po co nam melanina?
Melanina w organizmie pełni dość znaczącą rolę. Jej podstawowym zadaniem jest ochrona skóry między innymi przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego. Dzięki niej szkodliwe wiązki promieniowania UV nie mają szansy przeniknięcia do głębszych warstw skóry.
Melanina doskonale pochłania i odbija promienie słoneczne. Pod ich wpływem ilość melaniny zostaje zwiększona, a słońce delikatnie zmienia kolor skóry. Mówimy wtedy o opaleniźnie.
Pod nazwą melanina kryją się trzy rodzaje barwnika:
- melanina właściwa,
- feomelanina,
- trychosyderyn (znajduje się we włosach rudych).
Od czego zależy kolor włosów?
Rodzaj oraz ilość melaniny zawarta w cebulce włosa ma wpływ na jego kolor. Im ilość barwnika jest mniejsza, tym włosy są jaśniejsze.
Już w chwili poczęcia człowieka w genach zapisany jest kolor jego włosów. Czasami może zdarzyć się, że dziecko dziedziczy kolor włosów nie po rodzicach, a dalekich krewnych.
Oprócz melaniny na kolor włosów wpływają również inne czynniki, jak na przykład zawartość niektórychmetali.
Europejczycy w większości po urodzeniu posiadają jasne włosy, które jednak ciemnieją wraz z wiekiem, a właściwą barwę nabierają dopiero w okresie dojrzewania. Dotyczy to głównie Słowian, Skandynawów i ludów germańskich.
Według niektórych osób naturalny kolor włosów człowieka świadczy o jego charakterze czy też predyspozycji do niektórych chorób, a nawet uzależnień.
Ludzkie włosy można podzielić na jasne i ciemne. Włosy mogą samoistnie jaśnieć lub ciemnieć w zależności od różnych czynników. Mówimy wtedy, że zawartość melaniny wzrosła lub zmalała.
Do tych czynników zaliczamy:
- uwarunkowania genetyczne,
- niedobór lub nadmiar melaniny,
- okres dojrzewania,
- stres,
- wewnętrzne przeżycia emocjonalne,
- przyjmowanie niektórych leków o działaniu narkotycznym.
Melanina odpowiada też za kolor oczu. U noworodków białej rasy nie występuje w ogóle – pojawia się dopiero w późniejszym okresie, dlatego też początkowo oczy każdego niemowlęcia są niebieskie. U dzieci z innym kolorem skóry melanina jest już widoczna jeszcze przed narodzinami.